دو راهی انتظار: هواپیمای جدید یا سنتی در راه بازار
طراحی بنیادی بوئینگ ۷۳۷ به بیش از ۶۰ سال پیش برمی‌گردد و سطح مقطع آن که از بوئینگ ۷۰۷ گرفته شده است به سال ۱۹۵۷ بازمی‌گردد. بوئینگ بیش از ۱۲۰۰۰ فروند ۷۳۷ تحویل داده که آن را به محبوب‌ترین هواپیما برای دهه‌ها تبدیل کرده است .اگرچه اکنون رقیبش ایرباس آ۳۲۰ در حال پیشی گرفتن از آن است و این سازنده هواپیما در ایالات متحده هنوز ۵۰۰۰ فروند سفارش دارد.
سال‌هاست که بزرگترین سوال در صنعت هوافضای تجاری این بوده: چه زمانی چیز جدیدی خواهیم داشت؟ در هر برهه، هنگام بررسی عرضه یک هواپیمای کاملاً جدید، بوئینگ تصمیم اقتصادی درستی گرفت و با استفاده از یک طراحی مشتق شده، شامل پیشرانه، اویونیک، کنترل و فناوری مواد بهبود یافته، به خانواده‌های ۷۳۷-۳۰۰ تا مدل مکس روی آورد. هر کدام از این خانواده‌ها در بازار موفق بوده‌اند.
راه‌اندازی یک هواپیمای جدید نیازمند جیب‌های پرپول و سرمایه صبورانه برای طی کردن مراحل صدور گواهینامه، توسعه بازار و رسیدن به سودآوری است. همانطور که تحلیلگران مک‌کینزی در مقاله «آیا یک هواپیمای مسافربری نسل بعدی از نظر تجاری منطقی است؟» که در ماه ژوئن درنشریه آویشن ویک منتشر شد، اشاره می‌کنند، هزینه‌ها به راحتی می‌توانند به ۲۵ میلیارد دلار برسند و بازگشت سرمایه می‌تواند ۱۰ تا ۱۲ سال طول بکشد.
امروزه چندین طرح امیدوارکننده وجود دارد که به دنبال سرمایه‌گذاری هستند و می‌توانند سفرهای هوایی را متحول کنند:
پروژه بوم در حال توسعه یک هواپیمای مسافربری مافوق صوت است که با سرعت ۱.۷ ماخ پرواز می‌کند و ۶۰ تا ۸۰ مسافر را تا ۴۲۵۰ مایل دریایی حمل می‌کند. در ژانویه، مدل پیش تولید بوم در مقیاس یک سوم، دیوار صوتی را شکست .
پروژه جت زیرو نیز با توسعه بدنه بال ترکیبی که راندمان آیرودینامیکی بهتری ارائه می‌دهد و نوید کاهش ۵۰ درصدی مصرف سوخت را دارد، از معماری سنتی شکل استوانه و بال فاصله گرفته است.
این واقعیت که پول، شاید بیش از فناوری، می‌تواند مانع معرفی یک هواپیمای جدید باشد، توسط شرکت ایرون نشان داده شده است. این شرکت که توسط میلیاردر رابرت باس تأسیس شده ، بر روی یک جت تجاری مافوق صوت ۱۰ نفره تمرکز داشت.
این شرکت از طراحی جریان لایه‌ای طبیعی استفاده کرد و قابلیت “پرواز بدون صدا” را توسعه داد که نیازی به پس‌سوز نداشت و می‌توانست با سوخت پایدار کار کند. شرکت ایرون پیش از آنکه در ماه مه ۲۰۲۱ به طور ناگهانی تعطیل شود، ۱۱.۲ میلیارد دلار قرارداد خرید منعقد کرد و در حال کار بر روی یک مرکز تولید ۳۷۵ میلیون دلاری در ملبورن، فلوریدا بود، اما به دلیل عدم توانایی در تأمین ۴ میلیارد دلار مورد نیاز برای ادامه کار، به طور ناگهانی تعطیل شد .
بوئینگ آخرین بار بیش از دو دهه پیش یک هواپیمای مسافربری کاملاً جدید، یعنی بوئینگ ۷۸۷ را به بازار عرضه کرد. این هواپیما ۳.۵ سال دیرتر به بازار عرضه شد، با مشکلات کیفی متعددی روبرو شد و تخمین زده می‌شود که توسعه آن ۳۲ میلیارد دلار برای بوئینگ هزینه داشته است.
بوئینگ ۷۸۷ هنوز آماده است تا به یک منبع درآمد تبدیل شود، اما همه‌گیری، تصادفات مرگبار ۷۳۷ مکس و مشکلات توسعه بوئینگ ۷۷۷سری ایکس توان مالی بوئینگ را برای دنبال کردن یک برنامه جدید محدود کرده است. اگرچه به نظر می‌رسد اوضاع بوئینگ در حال بهبود است، اما مدتی طول خواهد کشید تا این شرکت بتواند هزینه توسعه یک هواپیمای تک راهروی جدید را تأمین کند.
اما وضعیت در اروپا متفاوت است، ایرباس نیز انگیزه کمی برای برهم زدن وضع موجود دارد، چرا که آ۳۲۱ آن سهم بازار را به طور قاطع به دست آورده است .
شرکت‌های هواپیمایی ممکن است از فقدان یک برنامه جدید “تغییر دهنده بازی” ابراز تاسف کنند، اما عدم تمایل آنها بخشی از مشکل است. فقط به ظهور ایرباس آ۳۵۰ نگاه کنید و اینکه چگونه رقابت شدید با ۷۸۷ حاشیه سود فناوری جدید را کاهش داده است.
این بدان معناست که تنها فرمول برنده، توسعه هواپیمایی است که در مزایای خود بی‌رقیب باشد. بوئینگ ۷۴۷ این کار را با اندازه و برد منحصر به فرد خود در اوایل انجام داد و برای دهه‌ها بوئینگ را تأمین مالی کرد.
پروژه بوم، بازار بسیار کوچکی را هدف قرار می‌دهد که آخرین بار توسط حمل و نقل مافوق صوت مورد توجه قرار گرفت، که از نظر اقتصادی غیرقابل اجرا بود. جت زیرو باید شرکت‌های هواپیمایی و اجاره‌دهندگان را متقاعد کند که کاهش هزینه‌های عملیاتی آن برای تغییر به هواپیمایی که نه پایگاه ثابتی دارد و نه ارزش باقیمانده مشخصی ( عواملی که فروش اولیه سری سی بمباردیه را متوقف کرد و آن را محکوم به فروش نهایی به ایرباس کرد ) کافی است.
ما در بسیاری از فناوری‌ها، مانند نیروی محرکه که می‌توانند توجیه تجاری خوبی برای یک هواپیمای جدید ایجاد کنند، از پیچ خطرناک عبور کرده‌ایم. بنابراین، بر سازندگان هواپیما واجب است که به سهامداران خود ثابت کنند که یک طرح می‌تواند در بازار بازده خود را به دست آورد. در صورت عدم وجود این، ممکن است در آینده‌ای قابل پیش‌بینی به مشتقات کم‌ریسک و تا حدودی بی‌روح محکوم شویم.
منبع : نشریه آویشن ویک
